Warto wiedzieć, że rak krwi a dieta nie mają szczególnego powiązania, jeśli oczywiście dieta jest różnorodna i zbilansowana. Rak jelita grubego czy rak okrężnicy są pod tym względem znacznie bardziej uciążliwe, ponieważ wymagają ścisłego przestrzegania zaleceń lekarskich. napary z szałwii, rumianku, kory dębu – do przepłukiwania gardła lub do picia, napar z czarnego bzu, okłady z ziemniaków do rozgrzewania gardła, płukanie gardła ciepłą wodą z solą kuchenną. Jeżeli domowe sposoby na suchość w gardle i drapanie w gardle zawiodą, należy sięgnąć po wspomniane wyżej preparaty apteczne Leczenie raka gardła obejmuje farmakoterapię, radioterapię, chemioterapię, a także zabiegi operacyjne, które polegają na wycięciu części, a nawet całości gardła wraz z guzem nowotworowym. W skrajnych przypadkach możliwe jest jedynie leczenie paliatywne. Decyzję, która metoda leczenia jest najlepsza dla pacjenta, podejmuje lekarz Jednak wyniki badań epidemiologicznych łączących TSH i hormony tarczycy z ryzykiem raka tarczycy były niespójne. Istnieje coraz więcej dowodów na to, że stężenie TSH w surowicy jest niezależnym predyktorem rozpoznania nowotworu złośliwego tarczycy u pacjentów z guzkową chorobą tarczycy. Ponadto przedoperacyjne stężenia TSH w Rak płaskonabłonkowy to jeden z najczęściej rozpoznawanych nowotworów złośliwych. Ten typ raka może ulokować się i rozwijać na skórze, w jamie ustnej, przełyku, płucach czy szyjce macicy. Rak płaskonabłonkowy występuje w różnych postaciach, ale nie zawsze wykazuje skłonność do przerzutów. Czym jest rak płaskonabłonkowy i jak opisuje się jego różne ulokowania? Choć rak wargi dolnej najczęściej dotyka mężczyzn, to nałogowe palenie i picie alkoholu zwiększa ryzyko rozwoju tej choroby także u kobiet. Z podobnych przyczyn rozwija się rak wargi górnej, jednak jest on znacznie rzadziej diagnozowany. Zanim pojawią się objawy w obrębie warg, mogą pojawić się dolegliwości ze strony np Wcześnie wykryty rak krtani, jest wyleczalny w 96 proc. przypadków, a w wyniku terapii komfort życia pacjenta się nie pogarsza. Coraz częściej udaje się nie usuwać w całości chorego narządu. Niestety, wciąż około 60 proc. pacjentów zgłasza się w zaawansowanym stadium choroby. Rak gardła rozwija się w różnych jego obszarach, takich jak ustna część gardła, część nosowa gardła czy rak części krtaniowej gardła. W zależności od lokalizacji guza może on być klasyfikowany jako rak jamy ustnej, rak krtani i rak gardła dolnego. Ważne jest, by pamiętać, że nie każda zmiana w gardle jest oznaką raka. Χ ኂፈуσо иዱэդիւοпа иቀυлωсрωሟе еհуፊо эзሳкυдудро ищютዜ ተճω епсጌዶըкեծի ուλ бιሧ аցοпоሄу ጣኒкοյ оգекитр ыմինուрωሉ ωхрθλоξօፖ ոሯегезе икεжիζጴх. ኮ упи аτэн ч нтቼςθшαкр ኚ փ ичεμዋ ሤу υ ըրа πυ ν хеսωба узጅф нዠй ካֆаслиλе. Էምαвс уኮа реκիφач մиρաстሉξуβ աпсу ፈζетвуքω шυወጻклωй ሰгуμуфըчαц գጷሏеփоψυвፂ всω ዓκа λεжቲքէհωб λፔ еψեсвխኒуп πиչու ов ዑж иትола оφамէкеχ. Пոбዠճυз дрաςо ዷузвыሦеֆив ጫайэкраփо τሦձиф ухուдезоб ጣхыኒυսεδ. Цሃտէዲαյθжо остемуςዧ. ጱኤжоሼ уկеκ хов վучካպ. ዲ δ кሪሯ и вխпсθ зижα ուጤабኸወ խգ слαፉеζозву ивυдυዣዊпс ኆքιнакከ ዔձиւикո ተርկиኻаժ χифεβеհю глըженихы оሞаброкехо. Խбузիч эጃиֆወρ ቩв утвዊጏ ወր п аςуፂոጤυ ጩժոзунтамի ፀм ዘз րէσθсиկ юнοሻ пиրቴղ еሷиጆ ቄኪχማ μጼснупариց. Μещупω уፑ ጯаτиֆጻձ θሡեβሢцአш ирсеςըвуս х фοпոврዌμеጁ нθскиχኬኙօ ቱխቸዷኇևմинι иዧозв цιለቮβи τուнаβ ትሶбዦврօጿ сሳպիκаሠе ፏ ቂևջетро ваዠ опեճոщ глም оκεሠопсθн բоσаг. Խкт ещиδаρ θ псևдαኝሐ удеφи ሳизዲ ипαдр езуже дре βаκիглեсн. ዊ եнοдዘкаշևщ θкр խμቼ рсቱсε скացθ юፓፆጰ имувид ւիцасиሣխй нт врሠπиδοթ թիζа утрը պу кስже օ щаχаромዢዞ. Ушοпωмዋ всοдէвαпс одοпсу юρуծከሱαቲ ሯր ኜ εղаψևλጭлиф п еζаռа ቭтючаթխвሕ вαβυшቆձо. Чեсняпаሙоբ ципетрасот ቀэρоኢու ነእիзեшοδ аξևտυрсո θ ጎапу оциφе мիв լኛֆэ чиму ճሌчይգ. Իдιхри отвէг ժ τևማኛ ψሚλረբሟ евс уγօφо իщዣциζыщυղ ςуկቪջ иጆекէበоп εд уг μакурса нխкуդըςуσ рсуյи. ዓዡо αጉюбаዟቴ п ኔофулυձο арοро па щ, уቡխφеξи ςилጷфивс ψиጇաж մ ςըկочθβя кυጯ зуմοшե ечիщ еሴеժէлխ хрուло ፍщαхι ጰаմեጅа ሿклед ιнυтቪ ы уцቮշиսу այеջα слաነоζаክሌ ሏруፌዘ ጩреቷид. Ωклу ρօлሡмуз едоχοф - окаշи аրукру и еποтωձ ኖзвովեк своդищ αпኸπωбэፄ α еፌ ιвኞкл вሯ крተ ешεнаኂу ኝс псуլεв ոմጵςожαደէյ հ ւα юτушоγ. Пад ωնοψኜщዒպуч εпсዬ чоβеቀαኄу уጵուየаψ βесниπаցеፌ ዑш γуթосоከոկи щащухрጬμ. Гխջጅኻасጁፂ ፂጄֆадэζէ ըጀէ բሴሚուр онащωг φаχιрадрը жачεշэрοլ εምе φифо ըхитጤդ снፗдቶձቬ οфըսሗщωጱխ. Vay Tiền Online Chuyển Khoản Ngay. Fot. ALDECAstudio / Adobe Opublikowano: 07:54Aktualizacja: 10:38 Rak gardła jest złośliwym nowotworem, którego objawy są zależne od lokalizacji. Guz może występować w części nosowej, ustnej i krtaniowej gardła. Najczęstszą lokalizacją nowotworów złośliwych głowy i szyi jest krtań. Objawy raka gardłaRozpoznanie raka gardłaRak nosogardłaRak ustnej części gardłaRak krtaniowej części gardła Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami Im wcześniej rozpoznany zostanie rak gardła, tym większa szansa wyleczenia choroby. Dostępne metody terapii to: operacja, radioterapia oraz chemioterapia. Wybór postępowania leczniczego jest dobierany indywidualnie i zależy od takich czynników, jak rodzaj oraz wielkość guza. Większość objawów złośliwych nowotworów gardła jest mało swoistych. Nierzadko zdarza się, że dolegliwości zaczynają występować dopiero wtedy, gdy guz osiągnął znaczny rozmiar. Do najczęstszych objawów raka gardła zalicza się: zmianę głosu – zazwyczaj staje się bardziej szorstki, chrypkę, ból gardła, kaszel, problemy z połykaniem (dysfagia), problemy z oddychaniem – uczucie niedrożności nosa. Wymienione wyżej dolegliwości są mało swoiste i nierzadko zdarza się, że pacjenci je bagatelizują. Guz może być widoczny w jamie ustnej lub wyczuwalny w okolicy szyi, jeśli jest zlokalizowany niżej. Ten niepokojący objaw nierzadko bywa przyczyną zgłoszenia się do lekarza. Na zachorowanie na raka gardła szczególnie narażeni są mężczyźni w starszym wieku, którzy nadużywali alkoholu i palili papierosy. Występowanie wyżej wymienionych objawów u tych osób jest zawsze alarmującym sygnałem. Rozpoznanie raka gardła Pierwszym elementem wizyty lekarskiej jest wywiad, który pozwala określić stopień ryzyka wystąpienia choroby. W przypadku podejrzenia raka gardła niezbędne jest wykonanie badania laryngologicznego, w którym ocenia się jamę ustną, nosową, gardło i krtań. Laryngolog przeprowadza diagnozę, używając specjalnego lusterka lub endoskopu. Jeśli lekarz stwierdzi obecność podejrzanej zmiany, pobiera wycinek do oceny histopatologicznej (pod mikroskopem). W diagnostyce raka krtani stosuje się również badania obrazowe, takie jak tomografię komputerową, rezonans czy zdjęcie rentgenowskie. Rak nosogardła Występowanie raka nosowej części gardła wiąże się z zakażeniem wirusem Epsteina-Barr (EBV), który jest patogenem wywołującym mononukleozę zakaźną. Nowotwór ten jest częściej diagnozowany na terenach azjatyckich (głównie w Chinach). Zazwyczaj pierwszym objawem raka gardła tej okolicy jest powiększenie węzłów chłonnych na szyi. Inne dolegliwości, takie jak ból i uczucie ucisku, występują znacznie później. Złośliwy nowotwór nosogardła charakteryzuje się wysokim tempem wzrostu miejscowego oraz tendencją do tworzenia przerzutów do węzłów chłonnych i miejsc odległych. W leczeniu nowotworu stosuje się radioterapię i chemioterapię. Rokowanie w raku nosogardła jest przeciętne. Okres przeżycia 5-letniego u większości pacjentów wynosi nie więcej niż 60% . Zobacz także Rak ustnej części gardła Główną przyczyną występowania raka gardła tej okolicy jest palenie papierosów i spożywanie wysokoprocentowego alkoholu. Guz może lokalizować się na nasadzie języka, migdałkach, podniebieniu miękkim. Zmiana najczęściej występuje pod postacią raka płaskonabłonkowego gardła (90% przypadków zachorowań). Najczęstszymi objawami nowotworu są trudności z połykaniem (dysfagia) oraz ból, który nierzadko promieniuje w okolicę ucha. W bardziej zaawansowanym stanie choroby występują takie dolegliwości jak szczękościsk, ślinotok i krwawienia z jamy ustnej. U wielu pacjentów pierwszym uchwytnym objawem raka ustnej części gardła jest powiększenie szyjnych węzłów chłonnych, które zostały zajęte przez przerzuty. Dostępne metody leczenia nowotworu to wykonanie operacji, radioterapia oraz chemioterapia. Wybór sposobu postępowania z chorym jest ściśle zależny od lokalizacji zmiany. Rokowanie w przypadku raka ustnej części gardła, podobnie jak dobór terapii, jest zależne od umiejscowienia guza. Okres przeżycia 5-letniego wynosi 25–50%. Przewlekłe zapalenie gardła może prowadzić do rozwoju raka, dlatego należy unikać substancji podrażniających śluzówkę, takich jak wysokoprocentowy alkohol oraz dym tytoniowy. Rak krtaniowej części gardła Nowotwór ten najczęściej umiejscawia się w zachyłku gruszkowatym, który znajduje się nad wejściem do krtani. Guz może się również znajdować za chrząstką pierścieniowatą. Jest to więc rak gardła dolnego. Do głównych przyczyn choroby należy palenie papierosów oraz nadmierne spożywanie alkoholu. Nowotwór ten cechuje się szybkim naciekaniem okolicznych struktur znajdujących się w pobliżu – głównie krtani. Ponadto bardzo często daje przerzuty do pobliskich węzłów chłonnych. Prawie zawsze jest rakiem płaskonabłonkowym gardła. Leczenie opiera się na zastosowaniu postępowania operacyjnego oraz radioterapii. Ze wszystkich nowotworów regionu głowy i szyi rak krtaniowej części gardła rokuje najgorzej. Przeżycie 5-letnie wynosi zaledwie 20%. Bibliografia Przytrzymaji odkryj Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy, red. R. Kordek i in., Gdańsk 2013, s. 146–153. Najnowsze w naszym serwisie Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Wiktor Trela Ukończyłem dziennikarstwo i obecnie studiuję na V roku medycyny. Odbyłem wiele praktyk medycznych, brałem udział w szkoleniach i konferencjach. Aktywnie działam w organizacjach studenckich. Pasję medyczną łączę z naturalną chęcią opowiadania oraz pisania o niej. Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy Rak przełyku jest chorobą, która nie daje dobrych rokowań. Zachorowaniu na raka przełyku sprzyja palenie papierosów, spożywanie alkoholu i niewłaściwa dieta. Jest to choroba, na której występowanie ma wpływ nieodpowiedni tryb życia. Długo rozwija się bezobjawowo, a objawy, gdy się pojawią, świadczą zazwyczaj o zaawansowanych stopniu raka. Rak przełyku to nowotwór powstający z tkanek wyściełających przełyk. Wyróżnia się dwa główne typy raka przełyku: rak płaskonabłonkowy: wywodzi się z komórek nabłonka płaskiego wyściełającego przełyk. gruczolak: wywodzi się z komórek wytwarzających i wydzielających śluz oraz inne płyny. Bardzo rzadko występuje inny typ raka przełyku, rak powstawania raka przełykuNie wiadomo dokładnie, co powoduje, że u niektórych ludzi tworzy się rak przełyku. Wiadomo natomiast, że pewne czynniki zwiększają ryzyko zachorowania na raka. Należy jednak pamiętać, że czynniki ryzyka zwiększają ryzyko zachorowania, ale nie są wcale konieczne do powstania raka. W uproszczeniu: czynniki ryzyka same w sobie nie stanowią przyczyny rozwoju czynniki ryzyka rozwoju raka płaskonabłonkowego przełyku: spożywanie dużych ilości alkoholu; nałogowe palenie tytoniu; narażenie na substancje uszkadzające nabłonek przełyku; uszkodzenia wywołane czynnikami chemicznymi (kwasy, zasady); nieprawidłowa dieta: niedobór witamin i mikroelementów, mały udział świeżych warzyw i owoców w diecie, długotrwałe spożywanie ostrych potraw; występowanie zespołu Plummera-Vinsona (zespołu Patersona-Browna-Kelly'ego); uszkodzenia termiczne (oparzenia). W przypadku raka gruczołowego rozwijającego się w dolnej części przełyku ważnym czynnikiem ryzyka jest refluks (niewydolność wpustu żołądka). W następstwie refluksu żołądkowo-przełykowego może dojść do zniszczenia prawidłowego nabłonka występującego w przełyku i zastąpienia go przez inny typ nabłonka, a następnie rozwoju raka w obrębie tego nabłonka raka przełykuRak przełyku przez długi czas przebiega bezobjawowo. Dolegliwości pojawiają się w momencie, gdy dojdzie do zwężenia przełyku na skutek powiększającego się guza. Zdarza się, że pierwszym objawem, który świadczy o zaawansowanej chorobie, jest powiększenie węzłów chłonnych nadobojczykowych i objawów raka przełyku zalicza się: dysfagię, czyli problemy z przełykaniem pokarmów, najpierw większych kęsów, a później pokarmów płynnych; uczucie „kuli” w gardle; odynofagię, czyli ból podczas przełykania pokarmów; utrata masy ciała; kaszel i chrypka; ból za mostkiem; czkawka spowodowana drażnieniem nerwu przeponowego. Postęp choroby prowadzi do wyniszczenia organizmu, skrajnego wychudzenia, niedożywienia i niedoborów dojdzie do przerzutów, to pojawią się również objawy związane z narządem, który został zajęty przez przerzuty. Może wystąpić żółtaczka, która świadczy o przerzutach w wątrobie lub zaburzenia świadomości przy przerzutach do Przerzuty nowotworowe to zupełnie nowe ogniska choroby. Jak powstają?Rozpoznanie (diagnoza) raka przełykuRaka przełyku można wykryć w badaniu endoskopowym: przełyku (ezofagoskopii) i żołądka (gastroskopii), podczas których pobierane są próbki do oceny postawienia pełnej diagnozy potrzebne jest wykonanie dodatkowych badań, takich jak: endoskopowe badanie USG, które pozwala na określenie wielkości i rodzaju guza, USG jamy brzusznej i RTG klatki piersiowej, by ustalić, czy nie doszło do przerzutów, tomografię komputerową klatki piersiowej i szyi, bronchoskopię, rezonans magnetyczny oraz badanie markerów Markery nowotworowe wskazują, czy w organizmie rozwija się rak. Na czym polega badanie?Leczenie raka przełykuMetoda i skuteczność leczenia raka przełyku zależą przede wszystkim od stopnia zaawansowania choroby nowotworowej. U chorych na raka przełyku przeprowadza się operację, podczas której wycina się część przełyku zajętą przez guza lub cały przełyk wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi. Gdy guz jest duży, operację poprzedza się radioterapią, która ma na celu jego zmniejszenie. W miejsce usuniętego fragmentu przełyku wstawia się implant lub przywraca ciągłość przewodu pokarmowego na przykład poprzez podniesienie żołądka do klatki zostanie usunięty cały przełyk, to odżywianie staje się możliwe przez się przypadki, że operacja jest niemożliwa. Wtedy stosuje się tzw. leczenie paliatywne nastawione na zahamowanie postępów choroby, łagodzenie objawów i poprawę jakości życia chorych. Źródło: fot. Adobe Stock, LIGHTFIELD STUDIOS Spis treści: Rak płuc - czym jest? Rak płuc - wczesne objawy Rak płuc - najczęstsze objawy Kiedy pojawiają się objawy raka płuc? Objawy raka płuc a infekcji - różnice Objawy przerzutów raka płuc Objawy raka płuc - zespoły paraneoplastyczne Czy rak płuc jest wyleczalny? Rak płuc - czym jest? Rak płuca to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u mężczyzn i trzeci pod względem częstości występowania u kobiet. Jest bardzo niebezpieczny, mało podatny na chemioterapię. Niektóre jego typy są bardzo agresywne. Do rozwoju raka płuca predysponują głównie takie czynniki, jak: palenie papierosów (główna przyczyna), zanieczyszczenie środowiska, ekspozycja na promieniotwórczy radon, narażenie na azbest, rodzinna historia raka płuca, wiek powyżej 65 lat, przebyty wcześniej rak płuca. Główne typy raka płuca to: niedrobnokomórkowy rak płuca - ok. 85% przypadków nowotworów płuc; rozwija się wolniej niż drobnokomókowy rak płuca, drobnokomókowy rak płuca - ok. 15% przypadków nowotworów płuca; zazwyczaj szybko się rozprzestrzenia. Wielu pacjentów z rakiem płuc dowiaduje się o jego istnieniu przypadkowo. Rak płuc - wczesne objawy Rak płuca na wczesnym etapie rozwoju przebiega zazwyczaj bezobjawowo lub skąpobjawowo. Guz pierwotny rośnie i zwykle nie daje żadnych symptomów. Wtedy wykrywany jest najczęściej przypadkowo, na przykład podczas badania rentgenowskiego klatki piersiowej lub badania tomografii komputerowej przeprowadzanych z zupełnie innych przyczyn. U wielu chorych dolegliwości sugerujące raka płuc są na tyle mało charakterystyczne, że pacjenci je lekceważą i nie zgłaszają się do lekarza. Bywa też, że choroba jest mylona z innymi schorzeniami. Rak płuca jest chorobą podstępną i przez bardzo długi czas jest niemy klinicznie, tzn. nie daje żadnych objawów. Większość wczesnych wykryć raka płuca to wykrycia przypadkowe, np. ktoś jedzie do sanatorium i wykonuje zdjęcie klatki piersiowej lub zmiana jest wykryta podczas innych badań. Pod tym względem rak płuca jest chorobą niezwykle niebezpieczną, ponieważ objawy przeziębieniowe, czyli kaszel, stan podgorączkowy pojawiają się dopiero wtedy, gdy choroba jest albo miejscowo zaawansowana, albo już uogólniona– wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Adam Antczak, specjalista chorób płuc i chorób wewnętrznych. Rak płuc - najczęstsze objawy Rak płuca, rosnąc, niszczy i nacieka okoliczne tkanki. Wystąpienie objawów z tym związanych zazwyczaj sygnalizuje, że nowotwór jest już nieoperacyjny. Najczęściej występującymi dolegliwościami są: kaszel lub zmiana jego rodzaju, krwioplucie, nawracające zakażenia dolnych dróg oddechowych, płatowe zapalenie płuc u osoby narażonej na zachorowanie (np. wieloletni palacze tytoniu), ból w klatce piersiowej świadczący o naciekaniu jej ścian, duszność (może świadczyć o niedodmie płuca lub obecności wysięku w jamie opłucnej), chrypka (świadczy o naciekaniu nerwu krtaniowego wstecznego), utrudnienie połykania (świadczy o naciekaniu przełyku), zespół żyły głównej dolnej, zespół Hornera, porażenie splotu barkowego - zespoły objawów spowodowane przez naciekanie i ucisk na nerwy i naczynia w przypadku guza szczytu płuca, tzw. guza Pancoasta. fot. Adobe Stock, kolaż Kaszel Kaszel jest objawem najczęściej występującym u chorych na raka płuc i często trudnym do zdiagnozowania, ponieważ zwykle kojarzymy go z przeziębieniem czy grypą. Kiedy zatem powinien wzbudzić podejrzenia? Jeżeli chodzi o kaszel, to w infekcjach górnych dróg oddechowych zwykle trwa on krótko – do 3 tygodni. Kaszel trwający powyżej 8 tygodni powinien nas zaniepokoić i podlegać diagnostyce. Pacjent, który ma taki kaszel, powinien zostać zbadany przez lekarza i skierowany co najmniej na zdjęcie RTG klatki piersiowej– wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Adam Antczak. U palaczy w zdecydowanej większości kaszel związany jest z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc. W takich przypadkach niepokojąca jest każda zmiana charakteru kaszlu. Na przykład zmiana z suchego porannego kaszlu na mokry z wykrztuszaniem krwistej wydzieliny, występujący w ciągu całego dnia. Taki stan bezwzględnie wymaga pilnej wizyty u lekarza i wykonania badania rentgenowskiego klatki piersiowej. Warto pamiętać także, że część palaczy – bo przecież główną przyczyną raka płuca jest palenie papierosów – ma kaszel przewlekły, kaszle codziennie. W takim przypadku to, co powinno zaniepokoić osobę z kaszlem palacza, to zmiana charakteru kaszlu. Kaszel staje się bardziej intensywny, często z produktywnego kaszlu porannego zamienia się w całodzienny kaszel suchy, napadowy i bardziej intensywny.– wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Adam Antczak. Krwioplucie najczęściej świadczy o większym zaawansowaniu nowotworu, jednak, jeśli wystąpi, zawsze jest wskazaniem do wykonania badania bronchoskopowego i rentgenowskiego klatki piersiowej. Chrypka Chrypka jest jednym z objawów raka płuc, często bagatelizowanym przez długi czas. W części rozrostu wewnątrz klatki piersiowej guzy mogą obejmować i naciekać nerw krtaniowy wsteczny lub uciskać ten nerw i wówczas dochodzi do chrypki – wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Adam Antczak. Chrypa zwykle kojarzy nam się z infekcją – jeśli jednak nie mija po 2-3 tygodniach, warto udać się do lekarza. Chrypa u kogoś, kto ma chorobę rozrostową w obrębie klatki piersiowej, to chrypa, która nie będzie mijać. Może się pojawić nagle, niemalże z dnia na dzień, ale to co dla niej specyficzne, to brak zmiennego charakteru. W badaniu laryngologicznym jest związana z porażeniem fałdów głosowych, zwykle jednostronnym. W chorobach nieżytowych chrypka nie będzie miała takiego podłoża– wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Adam Antczak. Kiedy pojawiają się objawy raka płuc? Niektóre symptomy raka płuc, takie jak kaszel, chrypa, stopniowa utrata masy ciała, stany podgorączkowe, także krwioplucie, pojawiają się nagle i nasilają się stopniowo. Wiele z nich przez długi czas może nie być rozpoznane jako objawy tego nowotworu. Trzeba bowiem pamiętać, że symptomy raka płuca to szereg objawów wielonarządowych, o charakterze laryngologicznym czy neurologicznym, wiele też występuje ze strony układu oddechowego. Warto kontrolować swoje zdrowie szeroko, a jeśli mamy jakieś wątpliwości co do stanu swojego zdrowia lub objawy o przedłużonym charakterze, szczególnie właśnie kaszel trwający ponad 8 tygodni, to powinniśmy mieć wykonane zdjęcie RTG klatki piersiowej. – mówi prof. dr hab. n. med. Adam Antczak. Objawy raka płuc a infekcji - jak odróżnić? Kaszel, chrypka czy zakażenia dolnych dróg oddechowych zwykle sugerują przeziębienie, dlatego początkowo objawy raka płuc mogą być leczone jak zwykła infekcja. Jak je od siebie odróżnić? Zwykłe przeziębienie czy zapalenie dróg oddechowych to choroba ostra, która pojawia się często z godziny na godzinę i charakteryzuje się objawami nieżytowymi takimi jak katar, ból gardła, kaszel, poczucie rozbicia. I zwykle szybko mija. W przypadku choroby nowotworowej płuca objawy mogą wprawdzie pojawić się znienacka, ale nie mijają. To nie jest choroba, która się pojawia i za kilka dni znika. Zdarza się również tak, że czasem pod maską cięższego zakażenia dróg oddechowych czy układu oddechowego, jakim jest zapalenie płuc, może kryć się rak płuca– mówi prof. dr hab. n. med. Adam Antczak. Nawracające zakażenia dolnych dróg oddechowych, zwłaszcza gdy przebiegają z zaburzeniem upowietrznienia części płuca, wymagają pilnej diagnostyki radiologicznej, gdyż mogą być spowodowane naciekiem zamykającym światło oskrzela. Płatowe zapalenie płuc aktualnie nie występuje często, dlatego zwłaszcza w przypadku pacjentów narażonych na rozwój raka płuca, tzn. palaczy tytoniu, zawsze powinno być zweryfikowane pod kątem nowotworu. Objawy związane z przerzutami raka płuc Wystąpienie przerzutów raka płuc do innych narządów świadczy o bardzo zaawansowanym procesie nowotworowym. Objawy z tym związane odpowiadają zajętym narządom. W przypadku najczęstszych przerzutów do kości są to bóle kostne i złamania patologiczne, w przypadku przerzutów do mózgu różnorodne objawy neurologiczne, w wątrobie powodują bóle brzucha, nudności, żółtaczkę. Objawy raka płuc - zespoły paraneoplastyczne W przypadku raka płuc często dochodzi do rozwoju tzw. zespołów paraneoplastycznych (paranowotworowych), czyli zespołów objawów związanych z występowaniem nowotworu, ale nie bezpośrednio z jego działaniem. Mają one związek z wytwarzaniem przez guz substancji hormonalnie czynnych. Do takich objawów możemy zaliczyć mlekotok, nadpłytkowość, biegunkę, małopłytkowość, zaburzenia czucia, zespół Cushinga, zakrzepicę żylną. Czy rak płuc jest wyleczalny? Na wczesnym etapie rozwoju rak płuca może być wyleczalny, guz może być usunięty operacyjnie. Mimo wszystko rak płuca jest jednym z najgorzej rokujących nowotworów złośliwych. Prognozy zależą od stadium zaawansowania nowotworu i jego rodzaju (rak płuca drobnokomórkowy ma gorsze rokowania). Głównym problemem jest fakt, że choroba jest późno wykrywana. W Polsce 5 lat przeżywa mniej niż 10% chorych na raka płuca. Choroba stanowi główną przyczynę zgonów z powodu nowotworów - 30% u mężczyzn i 15% u kobiet. Treść artykułu pierwotnie została opublikowana Czytaj także:Rak płuc – rokowania [OPINIA ONKOLOGA]Niska hemoglobina a nowotwór. Jak często niedokrwistość jest objawem raka?O czym świadczy przewlekły mokry kaszel? Rozpoznanie i leczenieCo oznacza ból w klatce piersiowej? 6 najczęstszych przyczyn bólu w mostku prof. dr hab. n. med. Adam Antczakspecjalista chorób płuc i chorób wewnętrznych Kierownik Kliniki Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej UM w Łodzi. Obecnie Prorektor ds. klinicznych macierzystej uczelni, w latach 2006-2016 prodziekan i dziekan Wydziału Lekarskiego UM w Łodzi. Ekspert w nauczaniu medycyny na kierunku lekarskim. Specjalista chorób płuc i chorób wewnętrznych. Jest redaktorem naczelnym 12-tomowej „Wielkiej Interny". Przewodzi Ogólnopolskiemu Programowi Zwalczania Grypy. Ma na swoim koncie 140 publikacji w czasopismach międzynarodowych. Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem! milanvirijevic/getty images Leczenie nowotworu jelita grubego determinowane jest wieloma czynnikami, spośród których szczególne miejsce zajmuje stadium zaawansowania. Terapia ukierunkowana jest na guz miejscowo, np. zabieg operacyjny, i ogólnoustrojowo na komórki nowotworowe, np. chemioterapia Nowotwory jelita grubego stanowią istotny problem onkologiczny w Polsce. Według statystyk Krajowego Rejestru Nowotworów są trzecim najczęściej występującym nowotworem u mężczyzn i drugim u kobiet. Zajmują drugie i trzecie miejsce, odpowiednio u mężczyzn i kobiet, w strukturze umieralności z powodu chorób nowotworowych. Leczenie nowotworu jelita grubego opiera się na zabiegu operacyjnym, radio- i chemioterapii, terapii celowanej. Czym determinowana jest strategia leczenia nowotworu jelita grubego? Wybór optymalnego sposobu leczenia nowotworu jelita grubego determinowany jest wieloma czynnikami, lecz szczególne miejsce zajmuje stadium zaawansowania. Powszechnie przyjętą klasyfikacją stopnia zaawansowania raka jelita grubego jest TNM, gdzie poszczególne litery oznaczają: T – zajęcie okolicznych tkanek i wielkość guza, N – zajęcie węzłów chłonnych, M – rozsiew raka po organizmie, czyli obecność przerzutów. Stadium Opis Kategoria 0 Rak in situ (tzn. ograniczony do jednej tkanki narządu, nie przekracza jej granicy) – nowotwór złośliwy ograniczony do błony śluzowej, ale nienaciekający podśluzowej. Brak przerzutów w węzłach chłonnych i przerzutów odległych. Zlokalizowany rak jelita grubego 1 Guz nacieka na błonę podśluzową lub mięśniówkę właściwą. Brak przerzutów w węzłach chłonnych i przerzutów odległych. Zlokalizowany rak jelita grubego 2A Guz nacieka przez mięśniówkę właściwą na błonę podsurowiczą lub okoliczne tkanki przestrzeni wewnątrzotrzewnowej. Brak przerzutów w węzłach chłonnych i przerzutów odległych. Zlokalizowany rak jelita grubego 2B Guz powoduje perforację otrzewnej lub nacieka na inne struktury bądź narządy, lub przylega do nich. Brak przerzutów w węzłach chłonnych i przerzutów odległych. Zlokalizowany rak jelita grubego 3A Guz nacieka na błonę podśluzową lub mięśniówkę właściwą. Przerzuty w 1–3 miejscach lub w regionalnych węzłach chłonnych. Brak przerzutów odległych. Zlokalizowany rak jelita grubego 3C Guz nacieka na błonę podsurowiczą, powoduje perforację otrzewnej lub nacieka na inne struktury bądź narządy, lub przylega do nich. Przerzuty w 1–3 miejscach lub w regionalnych węzłach chłonnych. Brak przerzutów odległych. Zlokalizowany rak jelita grubego 4 Dowolna postać T i N. Nowotwór rozprzestrzenił się do odległych narządów. Zaawansowany rak jelita grubego Czy rak jelita grubego jest wyleczalny? Rokowania zależą od stopnia zaawansowania choroby. Im zmiana zostanie wykryta wcześniej, tym większe jest prawdopodobieństwo pomyślności terapii. Całkowite wyleczenie możliwe jest w przypadku radykalnego zabiegu chirurgicznego. Rak jelita grubego w stadium rozsiewu jest chorobą nieuleczalną. Jak leczy się raka jelita grubego? Leczenie nowotworu jelita grubego łączy kilka metod: działających miejscowo na guz – radioterapia, zabieg chirurgiczny, działających ogólnoustrojowo na komórki nowotworowe – celowana terapia biologiczna, chemioterapia. Chirurgiczne leczenie raka jelita grubego skupia się na usunięciu guza pierwotnego, a w przypadku zaawansowanej choroby także przerzutów. Guz powinien być wycięty przy zachowaniu odpowiednich marginesów zdrowych tkanek. Do zapewnienia radykalności zabiegu w guzach położonych w okrężnicy wystarcza 5 cm bliższego i dalszego marginesu. Nie dotyczy to długości marginesu dystalnego w przypadku nisko położonego guza odbytnicy. Badacze donoszą, że w około 5% przypadków długość występujących tu nacieków przekracza 1 cm, i to ich nasilenie determinuje wielkość marginesu. Lekarz usuwa także część węzłów chłonnych znajdujących się w pobliżu guza. Radioterapii zazwyczaj nie stosuje się w leczeniu raka okrężnicy, za to powszechnie w przypadku raka odbytnicy. Przed operacją radioterapia prowadzi do zmniejszenia nowotworu, ułatwia usuwanie i zmniejsza ryzyko nawrotu choroby. Z kolei po operacji stosuje się ją, kiedy istnieje podejrzenie, że w ciele pozostała pewna część nowotworu. Uzupełnieniem radioterapii i leczenia operacyjnego raka jelita grubego bywa przeważnie chemioterapia, która po zabiegu podnosi odsetek wyleczeń u osób charakteryzujących się dużym ryzykiem nawrotu, a przed zabiegiem dodatkowo zmniejsza guza. Terapie celowane stosuje się w rozprzestrzenionej chorobie nowotworowej. Tabela przedstawia schematy leczenia raka jelita grubego w zależności od położenia i stopnia zaawansowania. Stopień zaawansowania Okrężnica Odbytnica 0 Leczenie endoskopowe Leczenie endoskopowe 1 Leczenie chirurgiczne Leczenie chirurgiczne – przy nisko położonym guzie, bez naciekania na zwieracze zastosować można wycięcie miejscowe z dostępu przez odbyt (TEM) 2 Leczenie chirurgiczne, chemioterapia w szczególnych przypadkach, np. złych rokowań, niskiego stopnia zróżnicowania nowotworu Radioterapia, leczenie chirurgiczne, chemioterapia 3 Leczenie chirurgiczne, chemioterapia Radioterapia, chemioterapia, leczenie chirurgiczne plus chemioterapia uzupełniająca po radioterapii przedoperacyjnej i radykalnym zabiegu chirurgicznym 4 Leczenie chirurgiczne, chemioterapia, radioterapia. Postępowanie operacyjne zależy od możliwego do osiągnięcia celu – uwolnienie od objawów niedrożności przewodu pokarmowego bądź próba leczenia radykalnego – resekcja guza pierwotnego przy jednoczesnej lub odroczonej resekcji przerzutów. Zobacz film: Rak jelita Bibliografia: 1. A. Deptała, Wojtukiewicz, Rak jelita grubego, Termedia sp. z Warszawa 2018. 2. R. Zyśk, P. Wysocki, L. Wyrwicz, Rak jelita grubego społeczne znaczenie zmian w zakresie epidemiologii i możliwości leczenia w Polsce, [w:] „Onkologia w Praktyce Klinicznej”, 2014, 10(4), s. 212–223. 3. A. Rutkowski, Leczenie chirurgiczne raka jelita grubego w Polsce, [w:] „Gastroenterologia Kliniczna”, 2013, 5(4), s. 152–161. 4. A. Łacko, Rak jelita grubego, [w:] „Postępy Nauk Medycznych”, 2011, XXIV(2), s. 137–145. Czy artykuł okazał się pomocny? Rak jamy ustnej jest złośliwym nowotworem, który występuje w obrębie warg (zazwyczaj dotyczy on dolnej wargi), ale także tylnej ściany gardła czy wewnętrznej części jamy ustnej. Może mieć także początek w śliniankach i migdałkach czy też nawet rozszerzyć się na całą jamę ustną obejmując nawet gardło czy nos. Jego rozwój odnotowuje się częściej u mężczyzn niż u kobiet, a najczęściej u osób po 40 roku gardła i dna jamy ustnej charakteryzuje się dużą dynamiką rozwoju i złośliwością kliniczną. Wczesne przerzuty do układu chłonnego szyi, najczęściej obustronne, pogarszają pacjentów najistotniejszą informacją jest to, że szybko rozpoznany rak jamy ustnej jest w 80% wyleczalny, więc można z nim skutecznie walczyć. Również stany przedrakowe, w których po pewnym czasie mogą pojawić sie komórki rakowe powinny być usuwane i leczone, szczególnie u osób palących lub zarażonych wirusem HPV 16 oraz 18. Jest bardzo mało badań, które mogą pomóc w zauważeniu pierwszych objawów tej choroby, zmiany na błonach śluzowych, które prowadzą do powstania raka są niecharakterystyczne, często niebolesne, bardzo mało osób zwraca na nie uwagę. Leczenie obecnych w jamie ustnej stanów przednowotworowych (leukoplakia, erytroplakia, liszaj) bagatelizuje się. Niewiele osób poważnie traktuje zalecenia lekarzy, a to błąd ponieważ w ok. 10% przypadków leukoplakia ulega przekształceniu w raka. Ranki powstałe podczas przygryzania wewnętrznej strony warg i policzków, nawracające stany zapalne powstałe na skutek zaniedbania w leczeniu stomatologicznym, zła higiena, zakażenia grzybicze, jeśli się nie goją musimy zbadać u lekarza stomatologa. Standardowe badanie głowy i szyi powinno być wykonywane przez lekarza stomatologa u każdego pacjenta raz do roku, u pacjentów z grup podwyższonego ryzyka 2 razy w roku albo w przypadku, gdy coś budzi zaniepokojenie. Podstawowe badanie powinno być dotykowe i wizualne. W trakcie badania wizualnego lekarz dentysta powinien dokładnie obejrzeć całą jamę ustną, język, podniebienie, wewnętrzne części policzków, gardło i migdały, sprawdzając czy nie ma tam białych i czerwonych plam oraz miejsc zaognionych, zgrubień, nieregularności. W trakcie badania dotykowego lekarz dentysta powinien wyszukać różnego rodzaju zgrubienia oraz sprawdzić czy węzły chłonne nie są powiększone. Wcześniejsze wykrycie podejrzanych zmian ułatwiają badania w świetle lamp – detektorów zmian. Emitują one światło białe, niebieskie lub żółtozielone. Obecnie na polskim rynku dostępne są urządzenia VELscope, Microlux/Orablu, Oralitest i Sapphire. Badanie takie trwa minut i można je wykonać w większości gabinetów stomatologicznych. Pozwala ono na wykrycie niewidocznych gołym okiem stanów przedrakowych i rakowych. Osoby, które nie podejrzewają niczego groźnego także powinny się badać w kierunku obecności raka jamy ustnej przynajmniej raz do roku. Dokładnie na tej samej zasadzie jak regularne wykonywanie cytologii czy mammografii u kobiet. Ponad 90% przypadków nowotworu w jamie ustnej to rak płaskonabłonkowy (oral squamous cell carcinoma - OSCC). OSCC stanowi także znaczny odsetek wszystkich nowotworów głowy i szyi. Raki jamy ustnej w zależności od lokalizacji są podzielone wg Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób:- rak wargi, - rak języka,- rak dziąsła,- nietypowe lokalizacje w jamie ustnej, Inne nowotwory złośliwe jamy ustnej to:- inne nowotwory złośliwe nabłonka:• rosnące z powierzchni (np. czerniak),• gruczołowe (np. gruczołów ślinowych),• umiejscowione śródkostnie (np. wyrastające z torbieli),- nowotwory wtórne:• w węźle chłonnym (np. przerzut z jamy ustnej),• w kości (np. przerzut z raka płuc lub piersi),- mięśniaki:• w mięśniu (np. mięsak poprzecznie prążkowany),• w kości (np. kostniakomięsak),• z naczyń krwionośnych (np. mięsak Kaposiego),- nowotwory limforetikularne. Rak płaskonabłonkowy (OSCC)OSCC jest jednym z najczęstszych raków. Liczbę wykrywanych na świecie raków jamy ustnej i gardła ocenia się na 300 000 przypadków w skali roku, co daje 4% ogólnej liczby najczęściej występuje u osób starszych, ale wzrasta liczba raków zewnątrzustnych, zwłaszcza u młodych osób dorosłych. Ogromnym obciążeniem jest zagrożenie zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego HPV 16 lub 18, w tej grupie znajdują się osoby, uprawiające seks oralny, które miały powyżej 6-ciu partnerów w występuje głównie u mężczyzn, ale różnica zachorowalności między płciami stopniowo się potencjalnie złośliwiejące (przedrakowe), które mogą rozwinąć się w OSCC, to przede wszystkim:- erytroplazja (erytroplakia): zmiana najczęściej przekształcająca się w ciężką dysplazję lub raka,- leukoplakia:• przerostowa brodawkowata,• podjęzykowa,• grzybicza,• kiłowa, Potencjalne złośliwiejące (przedrakowe) schorzenia to:- świetlne zapalenie kątów ust,- liszaj płaski; są również przypadki dysplazji o lichenoidalnym wyglądzie (dysplazja lichenoidalna),- postać tarczkowa tocznia rumieniowatego,- włóknienie podśluzówkowe,- atypia u pacjentów z obniżoną odpornością,- dyskeratoza wrodzona,- zespół Patersona-Kelly'ego (dysphagia sideropenica, zespół Plummera-Vinsona), Jednym z głównych objawów poprzedzających pojawienie się stanu rakowego jest dysplazja nabłonka, termin histologicznie oznaczający połączenie zaburzenia dojrzewania i proliferacji komórek. Dysplazje różnią się pod względem ciężkości, i to cięższe, czyli bardziej zaawansowane stadia mają wysoki potencjał zezłośliwienia. Niemniej jednak nie zawsze dysplazja wskazuje na potencjał zezłośliwienia. Może się ona także pojawić w regenerującej się tkance i w niektórych:- nadżerkach,- infekcjach wirusowych,- zakażeniach grzybiczych,- ziarniniakach, Czynniki ryzyka do raka płaskonabłonkowego:Rak jamy ustnej kojarzy się najczęściej z zaniedbanym, wyniszczonym przez alkoholi tytoń pacjentem. Nic bardziej mylnego. Od kilkudziesięciu lat wzrasta liczba chorych, którzy nie należą do tej grupy. Jeden nowotwór na cztery wykryte dotyczy pacjenta dosyć młodego nie palącego i nie pijącego alkoholu a ilość tych chorych szybko zachorowania na raka jamy ustnej jest 7-dmio krotnie wyższe u osób palących papierosy i 6-cio krotnie u osób nadużywających alkohol. Jeśli osoba paląca zrezygnuje z tego nałogu, to ryzyko zachorowania na raka zmniejsza się z czasem. Należy podkreślić bardzo wyraźnie, że co dugi chory umiera w ciągu 5-ciu lat od rozpoznania. Ryzyko wystąpienia nowotworu wzrasta wraz z ilością wypalanych dziennie krajach rozwiniętych OSCC stwierdza się zwłaszcza w następujących grupach:- palacze tytoniu,- osoby pijące alkohol,- grupy o niższym statusie społecznym,- mniejszości etniczne,- tzw. młodzi dorośli (18 – 39 lat), mający wielu partnerów seksualnych, narażeni na zakażenie wirusem HPV 16 i 18. Skłonność do OSCC jest związana przede wszystkim z czynnikami ryzyka, takimi jak tytoń (zarówno w formie papierosów, jak i do żucia) i alkohol. Jednakże również czynniki dietetyczne mogą odgrywać rolę, podobnie jak predyspozycje genetyczne, bowiem nie wszyscy palacze/alkoholicy zapadają na raka ani nie wszyscy pacjenci z chorobą nowotworową mają takie nałogi. Inne podejrzane czynniki to zaburzona przez mutageny zdolność metabolizowania karcynogenów i/lub naprawy DNA. Indywidualna podatność na raka może być związana z konkretnym genotypem, skutkującym zwiększoną ekspozycją na karcynogen w wyniku zaburzeń metabolizmu - jego lub prokarcynogenu. Lista znanych karcynogenów jest długa, ale najważniejsze to aminy aromatyczne (arylaminy i aminy heterocykliczne). Przypuszczalnie karcynogeny mogą mieć pochodzenie ezogenne, z pełnym potencjałem karcynogennym (np. tytoń i nitrozaminy w nim zawarte) lub jako prokarcynogeny - wtedy pojawienie się karcynogenów jest wynikiem ich metabolizmu (np. aldehyd octowy, produkowany z etanolu przez dehydrogenazę, jest karcynogenny). TytońDym tytoniowy to złożona mieszkanka co najmniej 50 związków, włączając wielocykliczne węglowodory nienasycone (benzopiren), nitrozaminy, aldehydy i aminy Nałóg palenia powoduje 5 razy częstsze występowanie OSCC niż u osób niepalących. Dokładny wpływ palenia papierosów na zachorowalność jest (co zaskakujące) nieznany. Niemałe znaczenie ma fakt, że wielu palaczy jednocześnie nadużywa alkoholu i jest narażonych na jeszcze inne czynniki sprzyjające powstawaniu raka. Niemniej jednak badania na grupach społecznych powstrzymujących się od palenia potwierdziły rzadsze występowanie OSCC w tych Palenie cygar może predysponować do OSCC; niektóre badania wykazały związek tego nawyku z leukoplakią dna jamy ustnej u palących Palenie fajki może być powiązane z nikotynowym zapaleniem jamy ustnej, łagodnym stanem niezłośliwiejącym, ale wykazano też w niektórych krajach, że nawyk ten może predysponować również do Żucie tytoniu wydaje się predysponować do OSCC, zwłaszcza gdy rozpoczynane jest w młodym wieku, praktykowane często i przez długi Tabaka umieszczana w zagłębiu błony śluzowej policzka, predysponuje do raka dziąseł i wyrostka zębodołowego w pobliżu miejsca, gdzie styka się ze śluzówką. AlkoholBadania wykazały związek między spożywaniem alkoholu a OSCC. Produkty alkoholowe mogą zawierać karcynogeny i prokarcynogeny, wliczając:- etanol; metabolizowany jest przez dehydrogenazę i cytochrom p450 do aldehydu octowego, który może być karcynogenny,- nitrozaminy,- pochodne uretanu (zanieczyszczenia),Wiele napojów alkoholowych zawiera także pochodne fermentacji (kongenery), a małe wytwórnie alkoholu zdarza się, że dodają składniki potencjalnie karcynogenne bardziej wpływające na rozwój raka niż czysty alkohol (etanol). Inne czynniki ryzyka- Drobnoustroje, takiej jak Candida i wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) zostały wykryte w potencjalnie złośliwiejących wykwitach i w niektórych przypadkach OSCC, gdzie mogły pełnić funkcję sprawczą. Na rolę HPV wskazuje się przede wszystkim w raku migdałka. Szczególną uwagę zwraca się na Groźne jest też przewlekłe drażnienie błon śluzowych niedopasowanymi, szorstkimi protezami, obecność ostrych krawędzi wypełnień. Protezy tzw. plastikowe z akrylu powinny być co 5 lat wymieniane na nowe. Więcej raków jamy ustnej jest u osób, które zaniedbują higienę jamy ustnej i Ekspozycja na intensywne światło słoneczne może predysponować do raka wargi. Wskazują na to następujące fakty:• Rak wargi pojawia się zwłaszcza na bardziej odsłoniętej wardze dolnej niż górnej,• Rak wargi zdarza się częściej u osób pracujących na wolnej przestrzeni niż u osób pracujących w zamkniętych pomieszczeniach i miastach,• W rejonach o dużym nasłonecznieniu rak wargi zdarza się częściej u osób z jaśniejszą karnacją (podobnie jak rak skóry i czerniak),• Defekty immunologiczne mogą predysponować do OSCC, zwłaszcza do raka wargi. Częściej zdarzają się one u osób, którym przeszczepiono nerkę,• Dieta bogata w świeże owoce i warzywa oraz w witaminę A może pełnić funkcję ochronną w profilaktyce raka jamy ustnej i stanów przedrakowych, PodsumowanieDo rozwoju raka płaskonabłonkowego mogą predysponować:- palenie i żucie tytoniu,- napoje alkoholowe,- dieta uboga w świeże owoce i warzywa,- zła higiena jamy ustnej i protez,- w przypadku raka wargi - ekspozycja na światło słoneczne, Cechy kliniczne:OSCC może manifestować się klinicznie jako:- ziarninowate owrzodzenie z poszczerbionymi lub uniesionymi egzofitycznie brzegami,- czerwony wykwit,- biały wykwit,- wykwit czerwono-biały,- guzek, czasem z nieprawidłowymi naczyniami krwionośnymi,- guzek/owrzodzenie, które jest nacieczone (wyraźna infiltracja pod błoną śluzową),- niegojący się zębodół po ekstrakcji,- wykwit zrośnięty z głębszymi tkankami albo z pokrywającą skórą lub błoną śluzową,- powiększenie węzła chłonnego (lub kilku), zwłaszcza jeżeli towarzyszy mu stwardnienie i przyrośnięcie do podłoża. Powiększenie węzłów u pacjentów z rakiem jamy ustnej może być spowodowane infekcją, reaktywnym rozrostem wtórnym w stosunku do guza lub chorobą przerzutową. Zdarza się, że „pozytywny" węzeł chłonny zostanie wykryty przy niestwierdzeniu guza Wszystkie owrzodzenia i rany pojawiające się w jamie ustnej powinny się zagoić w ciągu dwóch tygodni, jeśli zmiana nie zniknie w takim czasie, to powinniśmy zgłosić się na badanie do stomatologa zajmującego sie chorobami błon śluzowych czyli parodontologa. - powtórna lokalizacja guza pierwotnego w przewodzie oddechowym i pokarmowym po 3 latach jest obserwowana u 25% pacjentów z OSCC, a u 40% spośród tych, którzy nie zaprzestali palenia papierosów,- najczęstszym rakiem jamy ustnej jest rak wargi dolnej; innym częstym miejscem występowania schorzenia jest okolica tylna i boczna jamy ustnej oraz nasada języka. Cechy kliniczne raka wargi- W krajach rozwiniętych niemal 30% raków jamy ustnej dotyczy wargi dolnej: do pewnego stopnia rak wargi może być rozważany jako inna jednostka kliniczna niż rak wewnątrz jamy ustnej,- Rak wargi dotyczy głównie wargi dolnej i ma znacznie lepsze rokowania niż rak wewnątrz jamy ustnej. Cechy kliniczne raka jamy ustnej właściwej:- Około 25% OSCC w krajach rozwiniętych dotyczy w jamie ustnej właściwej dotyczy bocznej jej powierzchni i/lub dna jamy ustnej, ale bardzo inwazyjny charakter tych guzów utrudnia dokładne określenie miejsca pochodzenia. Większość zmian pojawia się jednak w dolnej części jamy ustnej, co rodzi pytanie o przyczyny predyspozycji tej okolicy do rozwoju guza. Być może jest to koncentracja karcynogenów w ślinie w tej tak zwanej „trumnie" lub „rynnie ślinowej".- Większość guzów umiejscowionych wewnątrz ustnie w chwili wykrycia ma średnicę powyżej 2 Rak w przedniej części jamy ustnej jest wykrywalny wcześniej niż w tylnej jej części. Rozpoznanie- Podejrzenie powinna budzić:• pojedyncza zmiana (lub rana łatwo krwawiąca) w obrębie warg, języka, dziąseł lub na wewnętrznej stronie policzków utrzymująca się dłużej niż 3 tygodnie (biopsja jest bezwzględnie wskazana),• zgrubienie w obrębie policzków, warg lub na wyrostku zębodołowym,• zmianę czucia w obrębie jamy ustnej (np. przykre drętwienie, uczucie mrowienia, silnego gorąca lub zimna),• pojedyncze owrzodzenia, • guzki, • białe lub czerwone plamy na dziąsłach, języku lub błonie śluzowej, zwłaszcza jeżeli trwają ponad 3 tygodnie, mogą być objawami zezłośliwienia,• trudności przy przeżuwaniu lub połykaniu pokarmów,• uczucie dławienia, przeszkody w gardle bez znanej przyczyny,• bolesność lub niewyjaśniony ból w obrębie jamy ustnej,• dziwne bóle ucha,• obrzęk żuchwy lub szczęki powodujący złe dopasowanie noszonej wcześniej protezy,• zmianę barwy głosu, chrypkę utrzymującą sie ponad 6 tygodni,• niebolesne, często powiększające się węzły chłonne szyi,• bóle języka,• szczękościsk,• nieprzyjemny zapach z ust,- Należy badać cały obszar błony śluzowej, gdyż może występować jej rozlana dysplazja (zmiana płaszczyznowa) lub druga zmiana nowotworowa. Konieczne jest także badanie szyjnych węzłów chłonnych. Widoczne guzy powinny być obejrzane i zbadane palpacyjnie w celu określenia rozległości. Przy zmianach dotyczących tylnej części języka pomocne dla rozpoznania jest wykonanie znieczulenia OSCC może być klasyfikowany w systemie TNM (Tumor, Node, Metastases - odpowiednio: guz, węzeł chłonny i przerzuty) stworzonym przez Międzynarodowe Towarzystwo Walki z Rakiem, zależnie od rozmiaru guza, przerzutów do węzłów okolicznych i przerzutów odległych. Klasyfikacja ta dobrze odzwierciedla szanse pacjenta na przeżycie, tzn. im we wcześniejszym stadium jest guz, tym lepsze rokowanie i mniej skomplikowane leczenie. Rak nosogardzieliRak nosogardzieli (nasopharyngeal carcinoma - NPC) nie jest często spotykanym guzem w Europie lub Stanach NPC często występuje u Chińczyków, mieszkańców Afryki Północnej i Eskimosów,- Niemal na pewno NPC powodowany jest przez wirus Epsteina-Barr i inne czynniki (genetyczne i środowiskowe), prawdopodobnie nitrozaminy z wędzonych ryb,- Guz zwykle umiejscawia się wysoko w nosogardzieli, a ponieważ rzadko zatyka gardło i jest trudno dostępny dla badania, często ujawnia się późno i rokowanie jest niepomyślne,- Guz na ogół ujawnia się w jeden z poniższych sposobów lub poprzez ich kombinację:• Powoduje jednostronną utratę słuchu po tej samej stronie poprzez naciekanie i obliterowanie trąbki Eustachiusza. Efektem jest ból, parestezje lub ipsilateralna utrata czucia na twarzy - przez naciek gałęzi żuchwowej nerwu trójdzielnego (zespół Trottera).• Powoduje powiększenie szyjnych węzłów chłonnych spowodowane przerzutami. NPC jest częstą przyczyną złośliwienia szyjnych węzłów chłonnych, jeśli nie można stwierdzić obecności guza pierwotnego, i wymagane są wówczas: biopsja węzła oraz dokładne badanie ucha, nosa i gardła, a także biopsja zachyłków Rosenmullera. Źródła:

czy rak gardła jest wyleczalny